
کوتاهى عمر این جهان
در تـعـقـیـب آیـات گـذشـتـه در ایـنجانوعى دیگر از مجازاتهاى روانى دوزخیان که به صورت سـرزنـشـهـاى الـهـى است مطرح شده ;نخست مى گویددر آن روز خداوند آنها را مخاطب قرار داده «مى گویدچند سال در روى زمین توقف (و زندگى ) کردید»؟(قال کم لبثتم فى الا رض عدد سنین ).
۱۱۳ – درپاسخ مى گویندما تـنـهـا به اندازه یک روز, یا (حتى کمتر از آن ) به اندازه بعضى از یک روز, در دنیا توقف داشتیم از آنها که مى توانند بشمارند بپرس قالوا لبثنا یوما او بعض یوم فسئل العادین اما آنها در این مقایسه زندگى دنیا را به قدرى کوتاه مى بینند که «درپاسخ مى گویندما تـنـهـا به اندازه یک روز, یا (حتى کمتر از آن ) به اندازه بعضى از یک روز, در دنیا توقف داشتیم » (قالوا لبثنا یوما او بعض یوم ).
در حـقـیـقـت عـمرهاى طولانى در دنیا گویى لحظه هاى زودگذرى هستند دربرابر زندگى آخرت , که هم نعمتهایش جاویدان است و هم مجازاتهایش نامحدود.
سـپـس بـراى تـاکـیـد سـخن خود, یا براى این که پاسخ دقیقترى گفته باشند,عرض مى کنند خداوندا«از آنها که مى توانند بشمارند بپرس »(فسئل العادین ).
۱۱۴ – مى گویدآرى ) شما مقدار کمى (در دنیا) توقف کردید اگر مى دانستید قال ان لبثتم الا قلیلا لو انکم کنتم تعلمون اینجاست که خداوند به عنوان سرزنش و توبیخ به آنها «مى گویدآرى ) شما مقدار کمى (در دنیا) توقف کردید اگر مى دانستید» (قال ان لبثتم الا قلیلا لو انکم کنتم تعلمون ).
۱۱۵ – آیا گمان کردید که ما شما را بیهوده آفریده ایم , و به سوى ما بازگشت نخواهید کرد افحسبتم انما خلقناکم عبثاوانکم الینا لا ترجعون در این آیه از راهى دیگر, راهى بسیار مؤثر و آموزنده براى بیدارساختن این گروه وارد بحث مـى شـود و مـى گوید«آیا گمان کردید که ما شما را بیهوده آفریده ایم , و به سوى ما بازگشت نخواهید کرد»؟افحسبتم انما خلقناکم عبثاوانکم الینا لا ترجعون ).
این جمله کوتاه و پرمعنى یکى از زنده ترین دلائل رستاخیز و حساب و جزاى اعمال را بیان مى کند, و آن این که اگر راستى قیامت و معادى در کار نباشد زندگى دنیا عبث و بیهوده خواهد بود, زیرا زندگى این جهان با تمام مشکلاتى که دارد و بااین همه تشکیلات و مقدمات و برنامه هایى که خدا براى آن چیده است اگر صرفابراى همین چند روز باشد بسیار پوچ و بى معنى مى باشد.
۱۱۶ – پس برتر است خداوندى که فرمانرواى حق است (از این که شما را بى هدف آفریده باشد) معبودى جز او نیست و او پروردگار عرش کریم است فتعالى اللّه الملک الحق لا اله الا هو رب العرش الکریم و از آنجا که این گفتار یعنى عبث نبودن خلقت , سخن مهمى است که نیاز به دلیل محکم دارد در این آیه اضافه مى کند«پس برتر است خداوندى که فرمانرواى حق است (از این که شما را بى هدف آفریده باشد) معبودى جز او نیست و او پروردگار عرش کریم است » (فتعالى اللّه الملک الحق لا اله الا هو رب العرش الکریم ).
۱۱۷ – و هر کس با خدا مـعـبـود دیگرى را بخواند ـو مسلما هیچ دلیلى بر آن نخواهد داشت ـ حساب او نزد پروردگارش خواهد بود یقینا کافران رستگار نخواهند شد ومن یدع مع اللّه الها آخرلا برهان له به فانما حسابه عند ربه انه لا یفلح الکافرون